Van Os Pensioen Consultancy B. V.

Gaat de pensioenknip echt zorgen voor een hoger pensioen?
Onder de huidige wetgeving zijn werknemers die onder een beschikbare premieregeling vallen en de pensioengerechtigde leeftijd bereiken, verplicht voor het opgebouwde kapitaal direct een levenslang pensioen in euro’s aan te kopen. Door de lage rente is dit pensioen aanzienlijk lager dan verwacht.

Om dit probleem aan te pakken, heeft Staatsecretaris Klijnsma vorige week in de Tweede Kamer de toezegging gedaan de pensioenknip weer in te voeren. Bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd hoeft slechts voor een periode van maximaal twee jaar pensioen aangekocht te worden. Het resterende kapitaal blijft staan in de hoop dat de rente over twee jaar hoger zal zijn.
Gaat bovenstaande maatregel daadwerkelijk zorgen voor een hoger pensioen? Ik denk het niet.

Gedurende de eerste twee jaren in ieder geval niet, want het pensioen dat nu wordt aangekocht is gebaseerd op de historisch lage rente van dit moment. Na die twee jaar in de meeste gevallen echter ook niet. Waarom, dat leg ik onderstaand uit.

Binnen beschikbare premieregelingen wordt standaard belegd volgens het lifecycleprincipe. Daarbij wordt - naarmate de pensioendatum nadert - een steeds groter deel van het kapitaal in langlopende obligaties belegd. Stel nu dat de rente over twee jaar gestegen is naar 4%, dan zijn de tarieven voor de aankoop van pensioen weliswaar (fors) gedaald, maar de waarde van de onderliggende beleggingen (de langlopende obligaties) ook. Per sado levert dit weinig tot geen voordeel op. Bovendien wordt de pensioengerechtigde met hogere kosten geconfronteerd vanwege het feit dat de verzekeraar twee keer administratieve handelingen moet verrichten (nu en over twee jaar) en bestaat de kans dat de gemiddelde levensduur ondertussen gestegen is, waardoor er minder pensioen aangekocht kan worden.

Wat zijn dan wel oplossingen?

    1. Als u verwacht dat de rente daadwerkelijk gaat stijgen, dan kunt u het beste uit de
       langlopende obligaties stappen en al het geld omzetten in cash. Hierover krijgt u dan 
       de komende twee jaren een zeer beperkt rendement, maar u profiteert bij de
       aankoop van pensioen wel ten volle van de (door u verwachte) gestegen rente. 
       Maar let wel: als de rente verder daalt, bent u met deze optie nog slechter af.
    2. U kunt natuurlijk ook een deel van het vermogen in zakelijke waarden beleggen. 
       Bij een stijging van de rente profiteert u dan ook van de lagere tarieven voor de 
       aankoop van pensioen en bovendien kunt u profiteren van het hogere rendement op 
       zakelijke waarden. Maar let wel: dat kan ook tot een dubbele dip leiden, bijvoorbeeld 
       als de rente daalt en de aandelen ook minder waard worden. 
    3. Tenslotte kan de hoop nog gevestigd worden op een aanpassing in de wetgeving die 
       Klijnsma in voorbereiding heeft en naar verwachting volgend jaar juli van kracht zal 
       worden. De precieze inhoud daarvan is momenteel nog niet bekend, dus is het niet 
       zinvol daar wat over te roepen.

Waar ik mee eindig is het volgende:
Iedereen roept dat door de gedaalde rente het aan te kopen pensioen zo laag is. Het is echter de vraag of die stelling juist is. Indien de onderliggende gelden belegd zijn in langlopende obligaties, is waarde daarvan – zoals hierboven al is aangegeven – fors gestegen. Dit biedt een goede compensatie voor de gestegen tarieven voor de aankoop van pensioen.
Het probleem zit hem denk ik voor een groot deel in de verwachtingen die bij de werknemer gewekt zijn door in het uniform pensioenoverzicht wel uit te gaan van het hogere vermogen, maar niet van het - voor aankoop van pensioen - lagere actuele rendement.